Η μετάβαση των ΗΠΑ στα ηλεκτρικά οχήματα θα μπορούσε να απαιτήσει τριπλάσιο λίθιο από αυτό που παράγεται σήμερα για ολόκληρη την παγκόσμια αγορά, προκαλώντας άσκοπες ελλείψεις νερού, καταπατήσεις γης από επιτήδειους και καταστροφή οικοσυστημάτων εντός και εκτός των συνόρων τους.
Μάλιστα έρευνα προειδοποιεί ότι εάν η εξάρτηση των ΗΠΑ από τα αυτοκίνητα σε πόλεις δεν μειωθεί δραστικά, η μετάβαση στα ηλεκτρικά οχήματα με μπαταρίες λιθίου έως το 2050 θα εμβαθύνει τις παγκόσμιες περιβαλλοντικές και κοινωνικές ανισότητες που συνδέονται με την εξόρυξη – και μπορεί ακόμη και να θέσει σε κίνδυνο τον στόχο της παγκόσμιας υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ωστόσο, οι φιλόδοξες πολιτικές που επενδύουν σε μαζικές συγκοινωνίες, σε πόλεις που μπορούν να περπατηθούν ή να κυκλοφορήσουν ποδήλατα και η ισχυρή ανακύκλωση μπαταριών στις ΗΠΑ θα μείωναν την ποσότητα επιπλέον λιθίου που απαιτείται το 2050 κατά περισσότερο από 90%.
Στην πραγματικότητα, αυτό το είδος της μοντελοποίησης δείχνει ότι είναι δυνατό να υπάρξουν περισσότερες επιλογές μεταφοράς για τους Αμερικανούς που είναι ασφαλέστερες, πιο υγιείς και λιγότερο επιβλαβείς για την εξόρυξη, ενώ σημειώνουν ταχεία πρόοδο προς μηδενικές εκπομπές.
Η έρευνα του Climate and Community Project και του University of California, Davis, που δημοσιεύθηκε αποκλειστικά στον Guardian, έρχεται σε μια κρίσιμη συγκυρία με την ανάπτυξη ιστορικής χρηματοδότησης για ηλεκτρικά οχήματα μέσω του Inflation Reduction and Infrastructure Investment and Jobs Acts του Joe Biden.
Αναγνωρίζοντας τις βλάβες του «λευκού χρυσού»
Η παγκόσμια ζήτηση για λίθιο, γνωστό και ως λευκό χρυσό, προβλέπεται να αυξηθεί πάνω από 40 φορές έως το 2040, κυρίως λόγω της στροφής προς τα ηλεκτρικά οχήματα. Οι διαμαρτυρίες και οι αγωγές κατά της εξόρυξης λιθίου αυξάνονται από τις ΗΠΑ και τη Χιλή τη Σερβία και το Θιβέτ, εν μέσω αυξανόμενης ανησυχίας για τις κοινωνικο-περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την ολοένα και πιο τεταμένη γεωπολιτική γύρω από την προσφορά.
Η προτίμηση αλλά και η χρησιμοποίηση των μεγάλων αυτοκινήτων στις ΗΠΑ είναι συχνά η μόνη επιλογή, οπότε και η μετάβασή τους στα ηλεκτρικά οχήματα έχει μεγάλη παγκόσμια σημασία.
Ανεξάρτητα από το δρόμο που θα επιλέξουν, οι ΗΠΑ θα επιτύχουν μηδενικές εκπομπές CO2 έως το 2050, σύμφωνα με την έρευνα. Αλλά η ταχύτητα της μετάβασης – καθώς και ποιος ωφελείται και ποιος υποφέρει από αυτήν – θα εξαρτηθεί από τον αριθμό και το μέγεθος των ηλεκτρικών οχημάτων (και των μπαταριών) που θα επιλέξουν οι Αμερικανοί να προχωρήσουν.
«Η διατήρηση του status quo μπορεί να φαίνεται ως η πολιτικά ευκολότερη επιλογή, αλλά δεν είναι ο πιο γρήγορος τρόπος για να βγάλετε τους ανθρώπους από τα αυτοκίνητα ή ο πιο δίκαιος τρόπος για να μηδενίσετε τις εκπομπές CO2. Μπορούμε είτε να ηλεκτρίσουμε το status quo για να φτάσουμε σε μηδενικές εκπομπές ή η ενεργειακή μετάβαση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ευκαιρία για να ξανασκεφτούμε τις πόλεις μας και τον τομέα των μεταφορών, ώστε να είναι πιο δίκαιος περιβαλλοντικά και κοινωνικά, τόσο στις ΗΠΑ όσο και παγκοσμίως» δήλωσε η Thea Riofrancos, αναπληρώτρια καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο Providence College.
«Η έκθεση φέρνει στο φως πιθανότητες για ένα μέλλον χωρίς ορυκτά καύσιμα που ελαχιστοποιεί την εξόρυξη ορυκτών και νέες βλάβες σε κοινότητες σε περιοχές πλούσιες σε λίθιο», δήλωσε η Pía Marchegiani, διευθύντρια πολιτικής στο Ίδρυμα Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων στην Αργεντινή.
Οι μεταφορές είναι η μεγαλύτερη πηγή εκπομπών CO2 στις ΗΠΑ – και ο μόνος τομέας στον οποίο οι εκπομπές εξακολουθούν να αυξάνονται – καθιστώντας ζωτικής σημασίας τη σταδιακή κατάργηση των οχημάτων φυσικού αερίου και ντίζελ το συντομότερο δυνατό για τον περιορισμό της κλιματικής κατάρρευσης.
Η στρατηγική του Biden για την πλήρη απαλλαγή από τις εκπομπές CO2 έως το 2050 εστιάζει στην ενθάρρυνση των Αμερικανών να ανταλλάξουν τα αυτοκίνητα βενζίνης με ηλεκτρικά οχήματα αντί να αλλάξουν την τρόπο που ταξιδεύουν.
Πάνω από το ήμισυ των πωλήσεων αυτοκινήτων της χώρας προβλέπεται να είναι ηλεκτρικά μέχρι το 2030, και πολιτείες όπως η Νέα Υόρκη και η Καλιφόρνια έχουν ψηφίσει νόμους που καταργούν σταδιακά την πώληση αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Αυτά είναι καλά νέα, αλλά υπάρχει και το λίθιο!
Τα ηλεκτρικά οχήματα είναι ήδη η μεγαλύτερη πηγή ζήτησης για λίθιο – το μαλακό, λευκό μέταλλο που είναι κοινό σε όλες τις τρέχουσες επαναφορτιζόμενες μπαταρίες.
Η εξόρυξη λιθίου είναι μια δύσκολη επιχείρηση και η αύξηση της ζήτησης για ηλεκτρικά οχήματα συμβάλλει στην αύξηση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών βλαβών – και των παγκόσμιων συμφορήσεων της αλυσίδας εφοδιασμού.
Εάν οι Αμερικανοί συνεχίσουν να εξαρτώνται από τα αυτοκίνητα με τον τρέχοντα ρυθμό, μέχρι το 2050 οι ΗΠΑ θα χρειάζονταν μόνο τριπλάσια ποσότητα λιθίου που παράγεται σήμερα για ολόκληρη την παγκόσμια αγορά, κάτι που θα είχε τρομερές συνέπειες για τις προμήθειες νερού και τροφίμων, τη βιοποικιλότητα και τα δικαιώματα των ιθαγενών.
Αλλά δεν χρειάζεται να είναι έτσι, σύμφωνα με την έκθεση Achieving Zero Emission Transportation With More Mobility and Less Mining .
Οι ερευνητές δημιούργησαν ένα νέο εργαλείο μοντελοποίησης για να συγκρίνουν την ποσότητα λιθίου που απαιτείται για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών κατά τη μεταφορά με προσωπικά οχήματα (αυτοκίνητα, φορτηγά και SUV) κάτω από διαφορετικά σενάρια. Είναι η πρώτη μελέτη που προβάλλει τη μελλοντική ζήτηση λιθίου με βάση μεταβλητές όπως η ιδιοκτησία αυτοκινήτου, το μέγεθος της μπαταρίας, η πυκνότητα της πόλης, η δημόσια συγκοινωνία και η ανακύκλωση μπαταριών, και το συνδέει με βλάβες που μπορούν να αποφευχθούν.
Σε κάθε σενάριο, οι ΗΠΑ επιτυγχάνουν μεταφορά μηδενικών εκπομπών έως το 2050 και σε κάθε περίπτωση θα χρειαστεί κάποια επιπλέον εξόρυξη λιθίου.
Το πόσο λίθιο εξαρτάται από τις πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται τώρα, σύμφωνα με την έκθεση, επηρεάζουν την οικονομική ευημερία, τη δημόσια υγεία, την περιβαλλοντική δικαιοσύνη, τα οικοσυστήματα και τις κοινότητες σε κάθε τμήμα της εφοδιαστικής αλυσίδας για τις επόμενες δεκαετίες.
Στην καλύτερη η ζήτηση λιθίου θα ήταν 92% χαμηλότερη. (Το μέγεθος της μπαταρίας, όπως το μέγεθος μιας δεξαμενής καυσίμου, υπαγορεύει την εμβέλεια – ή πόσο μακριά μπορείτε να ταξιδέψετε πριν χρειαστεί να επαναφορτίσετε.)
Αλλά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ακόμη και αν οι Αμερικανοί δεν μπορούν να απογαλακτιστούν από τα αυτοκίνητα με μεγάλες μπαταρίες λιθίου, η αύξηση της πυκνότητας των μητροπολιτικών περιοχών και η επένδυση στη μαζική μεταφορά θα μείωνε τη σωρευτική ζήτηση για λίθιο μεταξύ 18% και 66%. Μόνο ο περιορισμός του μεγέθους των μπαταριών EV μπορεί να μειώσει τη ζήτηση λιθίου έως και 42% έως το 2050.
