Ανύπαρκτες συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού αποκάλυψε η Επιτροπή Ανταγωνισμού στην αγορά καυσίμων στην Ελλάδα και εισηγείται αναγκαία μέτρα τόσο από τις εταιρείες πετρελαιοειδών, των πρατηρίων όσο και από το κράτος.
Πιο συγκεκριμένα η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει εκκινήσει τη διαδικασία Κανονιστικής Παρέμβασης σε Κλάδο της Οικονομίας σύμφωνα με το αρ. 11 του Ν. 3959/2011, προκειμένου να εξετάσει τον κλάδο των πετρελαιοειδών και ειδικότερα να αξιολογήσει εάν επικρατούν συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού στα τρία στάδια παραγωγής και διανομής (διύλιση, εμπορία και λιανική διάθεση) στις αγορές των πετρελαϊκών προϊόντων αμόλυβδης βενζίνης 95 οκτανίων, πετρελαίου κίνησης και πετρελαίου θέρμανσης στην ελληνική αγορά.
Η Έκθεση Πρώτων Απόψεων ανέλυσε τη δομή και συνθήκες ανταγωνισμού σε κάθε στάδιο της εφοδιαστικής αλυσίδας του κλάδου (διύλιση, εμπορία και λιανική διάθεση), το θεσμικό πλαίσιο της αγοράς των πετρελαιοειδών στην Ελλάδα, την εξέλιξη των τιμών, εμπορικών ροών και δεικτών κερδοφορίας στα στάδια διύλισης και εμπορίας, τον τρόπο τιμολόγησης των υπό εξέταση προϊόντων και τους παράγοντες που επηρέασαν τα επίπεδα τιμών στην περίοδο αναφοράς και το φαινόμενο της ασυμμετρίας στην μετακύλιση αυξήσεων τιμών.
Τα προτεινόμενα μέτρα της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τα καύσιμα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ενίσχυση των εισαγωγών με σύσταση Κεντρικού Φορέα Διατήρησης Αποθεμάτων προκειμένου να διευκολυνθεί η τήρηση των αποθεμάτων ασφαλείας για τη διενέργεια εισαγωγών, ιδίως από τις μη καθετοποιημένες εταιρείες χονδρικής εμπορίας. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού θεωρεί κρίσιμης σημασίας τη σύσταση ενός ειδικού, ανεξάρτητου Κεντρικού Φορέα Διατήρησης Αποθεμάτων (ΚΦΔΑ).
Με τη σύσταση ΚΦΔΑ, οι εταιρίες εμπορίας (ιδίως οι μη καθετοποιημένες) θα μπορούν να πραγματοποιούν εισαγωγές, χωρίς άμεση διασύνδεση των εισαγωγών αυτών με το επιπλέον κόστος που συνεπάγεται η τήρηση ανάλογων αποθεμάτων ή/και συνακόλουθων αποθηκευτικών χώρων.
Επίσης προτείνεται η χαρτογράφηση και εποπτεία των αποθηκευτικών χώρων και τυχόν ελλείψεων ή αναξιοποίητων χώρων σε ένα ενιαίο μητρώο και από έναν αρμόδιο φορέα. Η εν λόγω καταγραφή θα συμβάλει μεταξύ άλλων στην ενίσχυση της δυνατότητας εισαγωγών.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού εκτιμά ότι η κατάργηση ρητρών αποκλειστικότητας στις συμβάσεις αποθήκευσης ή/και εξυπηρέτησης καυσίμων δεν κρίνονται ούτε πρόσφορες ούτε αναγκαίες για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού, ήτοι του ομαλού εφοδιασμού του συνόλου της χώρας, αλλά ούτε και για τον σκοπό της ορθολογικότερης διαχείρισης των διαθέσιμων αποθηκευτικών χώρων.
Προτείνεται να μην περιλαμβάνονται εφεξής ρήτρες αποκλειστικότητας ως προς την αποθήκευση των καυσίμων σε συμβάσεις αποθήκευσης/εξυπηρέτησης καυσίμων σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις τρίτων εταιρειών.
Προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος σιωπηρής συμπαιγνίας στη διύλιση προτείνεται η μείωση της διαφάνειας ως προς τις τιμές. Βάσει της ΥΑ οικ. 3006 ΦΕΚ Β’ 554/2007 γνωστοποιείται με ηλεκτρονικό μέσο στις εταιρείες εμπορίας η τιμή πώλησης των πετρελαιοειδών που προορίζονται για την εγχώρια αγορά το αργότερο έως της 10:00 το πρωί της ημέρας παράδοσής της.
Στην Έκθεση Πρώτων Απόψεων αναφέρεται παλαιότερη πρόταση της Επιτροπής Ανταγωνισμού να τοποθετηθούν ειδικοί ηλεκτρονικοί πίνακες κατά μήκος των εθνικών αυτοκινητοδρόμων προς ενημέρωση των διερχομένων οδηγών για τη λιανική τιμή πώλησης των υγρών καυσίμων (απλή αμόλυβδη και πετρέλαιο κίνησης) στα επόμενα τρία πρατήρια (από το σημείο τοποθέτησης του ειδικού ηλεκτρονικού πίνακα), καθώς και για τη χιλιομετρική απόσταση από αυτά, υποχρέωση η οποία δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα.
