Στο σχέδιο της Ελλάδας περιλαμβάνεται και επιτάχυνση της απαλλαγής του τομέα των μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές.
Κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Draft Budgetary Plan (DBP) 2026 από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους το οποίο επιβεβαιώνει τα δημοσιονομικά μεγέθη των ετών 2025 και 2026, όπως αποτυπώθηκαν στο Προσχέδιο Προϋπολογισμού 2026.
Παράλληλα, στο DBP περιλαμβάνονται όλα τα δημοσιονομικά μέτρα όπως εξαγγέλθηκαν το προηγούμενο διάστημα και έχουν αποτυπωθεί στο Προσχέδιο του Προϋπολογισμού 2026, ενώ παρατίθενται αναλυτικά και οι υλοποιούμενες μεταρρυθμίσεις που συνάδουν με τις Ευρωπαϊκές προτεραιότητες.
Στο DBP περιλαμβάνεται και επιτάχυνση της απαλλαγής του τομέα των μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής με μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις στη μετάβαση στην ηλεκτρική κινητικότητα, αναβάθμιση των αστικών και διαπεριφερειακών δημόσιων συγκοινωνιών και βελτίωση των σιδηροδρομικών υποδομών και λειτουργιών, μεταξύ άλλων μέσω της ανάληψης των απαιτούμενων βραχυπρόθεσμων οργανωτικών εργασιών μεταρρύθμισης και της επιταχυνόμενης ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Συστήματος Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας στο σιδηροδρομικό δίκτυο για τη βελτίωση της διαλειτουργικότητας, της αποδοτικότητας και της ασφάλειας.
Όσον αφορά τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων, ιδίως στον βιομηχανικό τομέα, η Ελλάδα έχει ήδη καταργήσει σταδιακά όλα τα μέτρα και τις επιδοτήσεις για την ενέργεια που τέθηκαν σε ισχύ κατά την εποχή της COVID ή σχετίζονταν με την επακόλουθη ενεργειακή κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Τα υπόλοιπα μέτρα εμπίπτουν όλα εντός του επιτρεπόμενου πλαισίου από τη νομοθεσία της ΕΕ. Επιπλέον, έχουν ληφθεί ορισμένα μέτρα για την προώθηση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας:
Όσον αφορά την αναπροσαρμογή των ενεργειακών φόρων για την παροχή κινήτρων για την ηλεκτροκίνηση, το ισχύον ελληνικό φορολογικό πλαίσιο υποστηρίζει ήδη σημαντικά την ηλεκτρική κινητικότητα μέσω διαφόρων κινήτρων που καλύπτουν τόσο τα άτομα όσο και τις επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, παρέχει απαλλαγές και μειώσεις στους φόρους ιδιοκτησίας και χρήσης οχημάτων, αυξημένες εκπτώσεις για επιχειρηματικά έξοδα και επιταχυνόμενες αποσβέσεις για επενδύσεις που σχετίζονται με την ηλεκτροκίνηση.
Συγκεκριμένα, τα μέτρα για τα άτομα και τους χρήστες ηλεκτρικών οχημάτων περιλαμβάνουν:
-Απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης για τα ηλεκτρικά οχήματα.
-Χαμηλότερη φορολογία με βάση τις εκπομπές CO₂.
–Υψηλότερη επιστροφή ΦΠΑ για τα ηλεκτρικά οχήματα.
-Απαλλαγή από τον υπολογισμό εισοδήματος σε είδος (Άρθρο 13 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος) για οχήματα μηδενικών ή χαμηλών εκπομπών (έως 50 g CO₂/km) με Λιανική Τιμή Προ Φόρων (RPT) έως 40.000 €, για οποιαδήποτε περίοδο εντός του φορολογικού έτους.
-Απαλλαγή από τον φόρο πολυτελείας για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Τα μέτρα για τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις περιλαμβάνουν:
-Άρθρο 22Β του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος – Στις επιχειρήσεις χορηγούνται επιπλέον φορολογικές ελαφρύνσεις για επενδύσεις στην ηλεκτρική κινητικότητα, συμπεριλαμβανομένης της μίσθωσης ηλεκτρικών οχημάτων, της εγκατάστασης σημείων φόρτισης και της αγοράς ηλεκτρικών επαγγελματικών ή μικρών οχημάτων, με τις ελαφρύνσεις να φτάνουν έως και το 90% σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. σε νησιά ή κατά τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας).
-Άρθρο 24 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος – Οι επιχειρήσεις μπορούν να εφαρμόσουν επιταχυνόμενη απόσβεση για εταιρικά ηλεκτρικά οχήματα, κερδίζοντας έως και +50% (ή +25% για υψηλότερες αξίες) και ακόμη και +75% (ή +35%) για εταιρείες με έδρα τα νησιά, ενθαρρύνοντας ταχύτερες φορολογικές απαλλαγές για επενδύσεις σε ηλεκτρικά οχήματα.
-Άρθρο 33(η) του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος – Τα ηλεκτρικά οχήματα με τιμή λιανικής προ φόρων έως 50.000 € εξαιρούνται πλήρως από τα ετήσια αντικειμενικά έξοδα και τα τεκμήρια απόκτησης, ενώ τα πιο ακριβά μοντέλα υπόκεινται σε σταθερή ετήσια δαπάνη 4.000 €.
-Άρθρο 71Ζ του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος – Χορηγείται μείωση 5 ποσοστιαίων μονάδων στον φορολογικό συντελεστή σε επιχειρήσεις και ιδιώτες που παράγουν ηλεκτρικά οχήματα ή συναφή αγαθά. Το μέτρο αυτό ισχύει για τη Δυτική Μακεδονία και την Περιφερειακή Ενότητα Αρκαδίας και παραμένει σε ισχύ για έως και πέντε κερδοφόρα φορολογικά έτη από την έναρξη της παραγωγής.
Τα μέτρα που θα ληφθούν για την επόμενη περίοδο θα εξαρτηθούν από τα αποτελέσματα της επεξεργασίας της αναθεωρημένης Οδηγίας για τη Φορολογία της Ενέργειας (ΟΦΕ), που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούλιο του 2021. Η οδηγία στοχεύει, μεταξύ άλλων, στην ευθυγράμμιση της φορολογίας με τους στόχους της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή, αυξάνοντας τους ελάχιστους συντελεστές για τα ενεργειακά προϊόντα και την ηλεκτρική ενέργεια και ενσωματώνοντας νέες μορφές ενέργειας.
Σε κάθε περίπτωση, προβλέπεται προσαρμογή και ορθολογικοποίηση του συστήματος κριτηρίων βιοτικού επιπέδου για την κατηγορία οχημάτων (συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρικών οχημάτων και διάκριση μεταξύ νεότερων και παλαιότερων μοντέλων). Σύμφωνα με νομοσχέδιο για τη φορολογία που είναι ανοιχτό σε δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Οκτωβρίου, οι αλλαγές στον υπολογισμό αυτών των κριτηρίων για τα αυτοκίνητα αφορούν τους ιδιοκτήτες ιδιωτικών οχημάτων που έχουν ταξινομηθεί από την 1η Νοεμβρίου 2010 και μετά. Η νέα μέθοδος υπολογισμού θα ακολουθεί το σύστημα που χρησιμοποιείται για τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας:
-Για όλα τα οχήματα ηλικίας έως 15 ετών (που ταξινομήθηκαν μετά την 1η Νοεμβρίου 2010), τα θεωρούμενα έξοδα διαβίωσης θα καθορίζονται με βάση τις εκπομπές CO2 (παρόμοια με τα τέλη κυκλοφορίας). Αυτό θα μειώσει σημαντικά τα αξιολογούμενα έξοδα, φέρνοντάς τα πιο κοντά στα επίπεδα που εφαρμόζονται σήμερα σε αυτοκίνητα άνω των δέκα ετών. Οι μειώσεις θα μπορούσαν να υπερβούν το 50% για οχήματα νέας τεχνολογίας έως πέντε ετών, ενώ μικρότερες μειώσεις θα ισχύουν για αυτοκίνητα ηλικίας περίπου δέκα ετών.
-Για οχήματα άνω των 15 ετών (που ταξινομήθηκαν πριν από το 2010), τα θεωρούμενα έξοδα διαβίωσης θα παραμείνουν αμετάβλητα.
Τέλος, μέσω ενός προγράμματος TSI (Technical Support Instrument) για την «πράσινη φορολογία», το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών έχει αναπτύξει δύο βασικά εργαλεία για την αξιολόγηση και την εφαρμογή ενός βιώσιμου πλαισίου για μεταρρυθμίσεις στην πράσινη φορολογία: α) το μοντέλο CGE (Computable General Equilibrium), ένα εξειδικευμένο εργαλείο προσαρμοσμένο στην ελληνική οικονομία, το οποίο επιτρέπει στο Υπουργείο να αξιολογεί τον αντίκτυπο των σχετικών μεταρρυθμίσεων πολιτικής· και β) προτάσεις πολιτικής που βασίζονται σε μια διεξοδική ανάλυση του ελληνικού νομοθετικού πλαισίου, προσδιορίζοντας προκαταρκτικούς τομείς παρέμβασης. Με βάση το μοντέλο TSI, ένα σχέδιο νομοθετικής πρότασης με φορολογικά μέτρα βρίσκεται ήδη υπό διαβούλευση στην ιεραρχία του υπουργείου. Ενδέχεται να ακολουθήσουν περαιτέρω νομοθετικές πρωτοβουλίες, ανάλογα με τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο.
